pulsar yıldızı ne demek?

Pulsar Yıldızı

Pulsar yıldızları, nötron yıldızları'nın özel bir türüdür. Temel olarak çok hızlı dönen, güçlü manyetik alanlara sahip ve elektromanyetik radyasyon (ışık, radyo dalgaları, X-ışınları vb.) yayan nötron yıldızlarıdır. Bu radyasyon, yıldızın manyetik kutuplarından dışarıya doğru hüzmeler halinde yayılır. Yıldız döndükçe, bu radyasyon hüzmeleri Dünya'ya doğru yöneldiğinde, periyodik olarak "puls" şeklinde sinyaller algılarız. Bu nedenle "pulsar" (ingilizcede "pulse" kelimesinden türetilmiştir, anlamı "nabız") adını almıştır.

Temel Özellikleri:

  • Dönme Hızı: Pulsarlar inanılmaz derecede hızlı dönerler. Dönme periyotları milisaniyelerden saniyelere kadar değişebilir. Bu hızlı dönüş, yıldızın oluşumu sırasında açısal momentumun korunması ilkesinden kaynaklanır.
  • Manyetik Alan: Pulsarlar, evrendeki en güçlü manyetik alanlardan bazılarına sahiptir. Bu manyetik alanlar, elektromanyetik radyasyon'un yayılmasına neden olur.
  • Nötron Yıldızı: Pulsarların temeli, süpernova patlaması sonucu oluşan nötron yıldızlarıdır. Nötron yıldızları, inanılmaz derecede yoğun ve küçük kütleli gök cisimleridir.
  • Radyasyon Hüzmeleri: Pulsarların manyetik kutuplarından yayılan radyasyon, dar hüzmeler halinde uzaya saçılır. Bu hüzmelerin Dünya'ya denk gelmesiyle "puls" sinyalleri algılanır.
  • Zamanlama Hassasiyeti: Pulsarların yaydığı sinyaller o kadar düzenlidir ki, atom saatleri kadar hassas bir zaman referansı olarak kullanılabilirler. Bu durum, genel görelilik gibi fizik teorilerini test etmek için de kullanılmaktadır.

Keşfi ve Önemi:

Pulsarlar, 1967 yılında Jocelyn Bell Burnell ve Antony Hewish tarafından keşfedilmiştir. Bu keşif, astrofizikte devrim yaratmış ve nötron yıldızları'nın varlığını doğrulamıştır. Ayrıca, uzayda navigasyon, yerçekimi dalgaları'nın tespiti ve evrenin uzaklık ölçeğinin belirlenmesi gibi birçok alanda kullanılmaktadırlar.